Dla browarnictwa najkorzystniejszy jest jęczmień dwurzędowy. Ziarna tej odmiany rosną na kłosie symetrycznie w dwóch rzędach przedzielonych bruzdką. Jest stosowany do wyrobu słodu, dlatego nie może zawierać żadnych zanieczyszczeń. Jego zapach musi być czysty i przypominać aromat słomy.
Jako pierwsi uprawiali jęczmień Egipcjanie i Babilończycy. Odkrycia archeologiczne udowadniają, że ziarna jęczmienia stanowiły jeden z pierwszych ludzkich pokarmów. Właśnie w Mezopotamii, 5000 lat p.n.e., po raz pierwszy wykorzystano jego skiełkowane ziarna do warzenia piwa. Do Europy kultura uprawy jęczmienia trafiła z Azji Mniejszej i krajów Bliskiego Wschodu.
Istnieje ok. 20 gatunków jęczmienia. Obecnie jest piątym, co do wielkości upraw, zbożem na świecie, zaś jego największym producentem jest Rosja. W Polsce to jeden z najpopularniejszych zbóż obok owsa, żyta i pszenicy.
Z jęczmienia otrzymuje się cukier niezbędny do wytworzenia alkoholu. Na początku jęczmień moczony jest w wodzie do momentu zakiełkowania (proces słodowania). Po słodowaniu jęczmień jest mielony lub miażdżony. Browary przeważnie kupują gotowy słód i poddają go moczeniu (tzw. proces zacierania), później zaś ekstrakcji. W wyniku tego zabiegu powstaje brzeczka piwna. Obecnie piwo warzy się głównie z jęczmienia, jednak dawniej zamiast niego używano pszenicy. Warzenie piwa z jęczmienia było wówczas zakazane pod karą zakazu warzenia piwa. W Gdańsku jeszcze w XIX wieku sprzedawano piwo warzone z pszenicy.